Jeugdhulp voor wie dat nodig heeft

Met de meeste jongeren in Leiden gaat het gelukkig goed. Maar er zijn ook jongeren met wie het (tijdelijk) minder goed gaat en die – bijvoorbeeld als gevolg van corona – psychische problemen ervaren. Een deel van hen heeft hulp nodig. 1 op de 10 jongeren in Leiden (0-22 jaar) ontvangt inmiddels jeugdhulp. De vraag is de afgelopen jaren gestegen. En hoewel er extra geld vanuit het Rijk beschikbaar is gekomen, zijn deze middelen ontoereikend. Uit een voorlopige prognose blijkt dat de jeugdhulpkosten in 2021 verder zullen toenemen. Een zorgelijke ontwikkeling, waarover we schriftelijke vragen hebben gesteld.

Het Leidse college neemt veel maatregelen om meer zicht en grip te krijgen op de jeugdhulp. Een groot aantal aanbevelingen van experts hebben een plek gekregen in het beleid. Onlangs is er een Taskforce ingesteld die maatregelen versneld gaat uitvoeren. De gesprekken met jeugdhulpaanbieders worden geïntensiveerd en zijn gericht op transformatie en het bevorderen van door- en uitstroom. Stuk voor stuk goede maatregelen, maar – zo zegt het college – het stelsel is onhoudbaar.

Ondertussen hebben weinig jongeren baat bij de jeugdhulp die ze ontvangen. Onderzoek laat zien dat 1 op de 5 jongeren baat heeft bij de jeugdhulp die zij krijgt. 1 Bij 4 op de 5 jongeren had geen jeugdhulp ook gewerkt. Het risico hiervan is dat jongeren die dringend hulp nodig hebben op een wachtlijst terecht komen, omdat een groot deel van het budget al is ingezet voor lichtere hulp. Het is geen nieuwe informatie, maar het blijkt lastig te zijn om hierin verandering aan te brengen.

Onze vragen gaan over het belang van het zoveel mogelijk bieden van hulp in de omgeving van de jongeren zelf, het terugdringen van ‘diagnosedrift’ en ‘medicalisering van problemen’ en de hulp aan jongeren die op een wachtlijst staan. Ook stelden wij vragen over de beschikbare woonplekken voor deze doelgroep. Een deel van de jongeren verblijft langer in de (residentiële) jeugdhulp dan nodig wegens een gebrek aan betaalbare woonplekken. Daarnaast stelden wij vragen over het luisteren naar de behoeften van jongeren zelf. Een jongere met ervaring in de jeugdhulp vertelde dat er nog te veel wordt geluisterd naar de ouder(s), terwijl zij vaak onderdeel zijn van het probleem. Dit kan er toe
leiden dat de hulp uiteindelijk niet aansluit bij wat een jongere nodig heeft.

Voor de PvdA staat het bieden van goede jeugdhulp hoog op de agenda. Wij riepen het college rond de zomer van 2020 op een rondetafelgesprek hierover te organiseren met ervaringsdeskundige jongeren en (andere) experts. In het najaar van 2020 dienden wij een motie in over het wegwerken van de wachtlijsten in de specialistische ggz. Nu namen wij het initiatief voor het stellen van schriftelijke vragen. D66, Partij Sleutelstad, VVD, GroenLinks, Leiden Participeert, CU en CDA tekenden mee. De PvdA volgt de ontwikkelingen nauwlettend en we zullen ons blijvend inzetten voor het bieden van passende hulp aan jongeren die dat echt nodig hebben.