Q&A over verkamering, huisjesmelkers en studentenwoningen

Vanavond discussieert de gemeenteraad over de nieuwe regels rondom verkamering, het beschermen van huurders en het opkopen van woningen. De afgelopen weken is hier al veel over geschreven in kranten, kwamen er veel mensen inspreken in de gemeenteraad en zijn er door de raadsleden al 200 (!) vragen gesteld. Hieronder een kort overzicht van hoe het nou zit, wat er wordt voorgesteld en hoe de PvdA hiernaar kijkt.

Waarom stelt de gemeente regels in rondom verkamering, huurdersrechten en het opkopen van woningen?

Door stijgende huizenprijzen en lage rentes is het al vijftien jaar heel gunstig voor beleggers om te investeren in vastgoed. Als je een huis koopt en aan veel mensen voor veel geld verhuurt, krijg je maandelijks veel geld én word je investering ook nog eens meer waard. Dat leidt tot drie problemen:

1. Starters kunnen steeds moeilijker een woning kopen, omdat beleggers bereid zijn veel meer te bieden.
2. In wijken waar dit veel gebeurd, komt de leefbaarheid en sociale cohesie onder druk te staan.
3. De huurders in deze panden hebben minder goede rechten dan bij DUWO of corporaties en wonen in slechter onderhouden en minder geschikte woningen.

Wat is nu precies het voorstel van het college?

Het college pakt de drie problemen die hierboven staan aan met een pakket van drie maatregelen:

1. Om starters te helpen, krijgen we een opkoopverbod. Dit houdt in dat een woning onder een bepaald bedrag alleen nog gekocht mag worden als je er zelf in woont. Je mag het dan dus niet meer kopen en gaan verhuren. De grens hiervoor ligt in het voorstel van het college op een WOZ-waarde van €355.000, maar de meeste partijen willen dit ophogen om een groter deel van de woningen te beschermen. Er zijn hierop wel enkele uitzondering, zo kun je bijvoorbeeld nog wel een huis kopen voor je kind.
2. Om de wijken te helpen is er een groot onderzoek gedaan naar de leefbaarheid en het aantal verkamerde woningen in de verschillende wijken. In de wijken waar de leefbaarheid door verkamering onder druk staat, mag in de toekomst nog maar een beperkt deel worden verkamerd. Er komt een verkamerstop in Transvaal, de Kooi en Noorderkwartier, daar mag niets meer verkamerd worden. In het grootste deel van de binnenstad en de Zeeheldenbuurt komt een quotum van 25%, hierdoor mag per straat maximaal 25% van de woningen verkamerd worden. Boven winkelpanden in de binnenstad kan nog wel verkamerd worden.
3. Om de huurders te helpen, voeren we verhuurdersvergunningen in. In de hele stad moeten verhuurders zich gaan houden aan algemene regels, zoals dat je nooit mag discrimineren of hele hoge waarborgsommen mag vragen. In een groot deel van de wijken, vragen we daarnaast aan verhuurders dat ze een vergunning aanvragen. Hiermee kunnen we dan ook controleren dat ze niet te hoge huren vragen en hun pand goed onderhouden.

Wat zijn de belangrijkste reacties vanuit de stad?

Er zijn allereerst veel schriftelijke reacties vanuit de stad gekomen en die heeft het college goed bekeken. Hierdoor is er onder andere voor gekozen om het aantal winkelstraten in de binnenstad dat werd uitgezonderd van het quotum flink terug te brengen van 65 naar 6 straten. Daarna konden mensen komen inspreken in de commissievergadering. Hierin waren vooral twee groepen duidelijk te onderscheiden. Aan de ene kant waren veel buitenwijken bezorgd dat zij nu nog weinig problemen hebben qua leefbaarheid, maar dat er een ‘waterbedeffect’ kan ontstaan door de verkamerstop in andere wijken, waardoor zij meer overlast gaan ervaren. Aan de andere kant maakten veel studentenorganisaties zich zorgen over dat het moeilijker wordt om een kamer te vinden en dat er mogelijk studenten hun huidige kamer gaan verliezen. De eerste groep wil dus graag strengere regels tegen verkamering en de tweede groep wil juist minder strenge regels tegen verkamering.

Hoe kijkt de PvdA naar de zorg dat de buitenwijken nu een waterbedeffect krijgen?

Dit is een hele begrijpelijke zorg. In het verleden hadden de meeste buitenwijken een verkamer-quotum van 5%, waardoor hier slechts beperkt verkamerd kon worden. Dit beleid was echter juridisch kwetsbaar en daarom richt het nieuwe beleid zich alleen op leefbaarheid. Binnen de wetgeving van Den Haag mogen we alleen wijken een quotum geven als de leefbaarheid daar nu al onder druk staat. Gelukkig hebben we met het opkoopverbod nu een nieuw middel in handen om betaalbare woningen te beschermen en ons beeld is dat dit nog effectiever kan zijn dan een quotum, zeker als dit alle woningen tot de NHG-grens beschermt. Uiteraard zullen we wel heel goed moeten monitoren in alle wijken dat het niet verkeerd gaat en snel ingrijpen als dat dreigt te gebeuren. Daarom willen we ook samen met D66 een meldingsplicht voor de hele stad, zodat we precies weten waar er wordt verkamerd.

Hoe kijkt de PvdA naar de zorg dat er veel studenten op straat komen te staan?

Leiden is echt een studentenstad en dan is het ook zeker niet gek dat we veel studentenhuizen in onze stad hebben. Met dit nieuwe beleid worden 773 studentenwoningen voor in totaal ruim 4200 studenten gelegaliseerd en die kunnen daar dus blijven wonen. Waarschijnlijk kunnen 50 huizen niet worden gelegaliseerd. De studenten kunnen hier nog een tijd blijven wonen, maar de verhuurder zal een boete moeten gaan betalen en uiteindelijk de woning ontkameren. De studenten die dit betreft worden ondersteund door het huurteam en kunnen waarschijnlijk een plek krijgen in een van de 450 studentenkamers die volgend jaar worden opgeleverd.