Stagetekorten: ‘De motor van onze economie valt stil’

Samen met Tweede Kamerleden Kirsten van de Hul en William Moorlag schreef ik onderstaande opinie. Het stuk verscheen in het Algemeen Dagblad van 4 november. 

De coronacrisis sloeg als een meteoriet in op onze economie. Behoud ik mijn baan? Maar ook: vind ik wel een baan of stageplek?

Deze onzekerheid wordt de komende tijd almaar groter, zeker als we niet nú ingrijpen. Door de crisis zijn veel stages weggevallen – het tekort is nu ruim 20.000 plaatsen. Dit is niet alleen rampzalig voor de studenten die aan de slag willen, maar ook voor de economie. Want het schreeuwend tekort aan praktisch geschoolde vakmensen wordt alleen maar groter zonder stages waarmee mbo’ers kunnen afstuderen. En dit terwijl de oplossing voor grote uitdagingen als de woningcrisis en de energietransitie begint bij het opleiden van voldoende vakmensen.

Het is tijd voor alle hens aan dek. De coronacrisis maakt namelijk pijnlijk duidelijk welke ingrijpende effecten stagetekorten kunnen hebben op wat we nu ‘vitale beroepen’ noemen. Zorg en welzijn zijn twee van de sectoren met het grootste tekort aan stageplekken, ruim 3.200. In licht van het bestaande personeelstekort in de zorg is dit van extra groot belang. Er zijn dringend meer handen aan het bed nodig, maar door het gebrek aan opleidingsplekken vandaag kunnen de zorgmedewerkers van morgen niet worden opgeleid.

Meer investeren in onderwijs

Vanuit de economie, vanuit het onderwijs en vanuit de regio moet daarom worden gewerkt aan een oplossing voor het stagetekort. Sommige gemeenten laten al zien dat het kan. Bijvoorbeeld Amsterdam, waar fors geld wordt geïnvesteerd in het creëren van stage- en opleidingsplekken. Daardoor kunnen vanaf 2021 jaarlijks honderd extra mbo-studenten stage lopen in de zorg. In Rotterdam spreken ROC’s met Feyenoord en vervoersbedrijf RET om zo samen het aantal stageplekken te vermeerderen. In Leiden werkt de gemeente aan een gezamenlijk stagepact om te voorkomen dat mbo-studenten nog meer de dupe worden van de coronacrisis.

Bedrijven worden opgeroepen meer stageplekken te creëren, maar de Rijksoverheid heeft daar ook een verantwoordelijkheid. Binnen de Rijksoverheid kunnen meer stages gecreëerd worden, immers gaat het werk van bijvoorbeeld Rijkswaterstaat en de vele facilitaire diensten gewoon door, ook tijdens de coronacrisis. Door het introduceren van duo-stages, waar twee studenten een plaats delen, kunnen meer mbo’ers afstuderen. Ook het versneld erkennen van een stagebedrijf kan het tekort verkleinen. Er zijn tal van goede initiatieven en samenwerkingsverbanden tussen sectoren waar andere regio’s van kunnen profiteren, als die kennis-deling gefaciliteerd wordt.

Alles op alles

Kortom: bedrijfsleven, onderwijs en regio moeten samen deze handschoen oppakken. Ministers Wiebes en Van Engelshoven moeten samen met gemeenten aan de slag. We moeten alles op alles zetten opdat gedreven vakmensen ook in de toekomst de motor zijn van onze economie.

William Moorlag – Tweede Kamerlid PvdA
Kirsten van den Hul – Tweede Kamerlid PvdA
Marc Newsome – PvdA Leiden